42. İstanbul Film Festivali 6 Nisan 2023 günü açılışını yapmış 7 Nisan günü de filmler izleyicilerle buluşmaya başlamıştı. Programa göre 18 Nisan akşamı kapanış ve ödül töreni yapılacak.
Festivalde yoğun ilgi gören 10 film için 19 Nisan günü 3 sinemada ek gösterim programa alındı.
19 Nisan 2023 Çarşamba
Atlas 1948
13.30 Küçük Evren16.00 Aşk, Ateş ve Anarşi Günleri
19.00 Suç Bende
21.30 Kızıl Gökyüzü
Kadıköy Sineması
13.30 Sonsuz Sır16.00 Tanrı'nın Yarattıkları
19.00 Hırçın
21.30 Pasajlar
City's WAM
19.00 Saint Omer21.30 Ren Altını
KÜÇÜK EVREN / SUR L’ADAMANT / ON THE ADAMANT
Yönetmen: Nicolas Philibert / Fransa, Japonya / Belgesel / 2022 / 109' / FRANSIZCA; Türkçe, İngilizce altyazılı
2023 Berlinale En İyi Film (Golden Bear) ödülü
Günümüzün en büyük belgesel sinemacılarından Nicolas Philibert'in son filmi, dünya prömiyerini Şubat 2023’te Berlin Film Festivali'nde yaptı ve büyük ödül Altın Ayı'yı kazandı. Filme adını veren “L’Adamant” benzersiz bir bakımevi: Paris'in kalbinde, Seine Nehri üzerinde yer alan, yüzen bir yapı. Ruhsal bozukluklardan muzdarip yetişkinleri ağırlayan bu merkez, kendilerine zamanda ve mekânda bir yer bulmalarına, iyileşmelerine ya da morallerini yükseltmelerine yardımcı oluyor. Psikiyatristler, psikologlar, hemşireler, meslek terapistleri, uzman eğitimciler ve sanat terapistlerinden oluşan ekip, psikiyatrinin bozulmasına ve insanlıktan uzaklaşmasına karşı ellerinden geldiğince direnmeye çalışıyor. Philibert'in daha önceki filmleri Olmak ve Sahip Olmak ve Radyo Evi festivalde gösterilmişti.
AŞK, ATEŞ VE ANARŞİ GÜNLERİ: TÜRK SİNEMATEKİ ve ONAT KUTLAR
Yönetmen: Önder Esmer / Türkiye / 2023 / Belgesel / 76' / TÜRKÇE; İngilizce altyazılı
1961 yılında genç yazar Onat Kutlar felsefe okumak için Paris'e gider. Fransız Sinemateki'ne gittikten sonra sinemaya olan tutkusunu keşfeder ve İstanbul'da da bir sinematek kurmaya karar verir. Türk Sinematek Derneği birkaç yıl sonra, 1965’te Onat Kutlar ve bir grup aydın tarafından kurulur. Sinematek beklenenin üzerinde, müthiş bir ilgi görür ve dünyanın dört bir yanından sanat filmleri burada ilk kez gösterilir. Sinematek sadece film göstermekle kalmaz, aynı zamanda entelektüel bir film kültürünün ortaya çıktığı ve yeni nesil sinemacıların, eleştirmenlerin, sinefillerin yetiştiği bir yer haline gelir. Çok geçmeden Sinematek kendini Yeşilçam çevresiyle beklenmedik bir çatışmanın ortasında bulur.
SUÇ BENDE / MON CRIME / THE CRIME IS MINE
Yönetmen: François Ozon / Fransa, Belçika / Komedi, Suç, Dram / 2023 / 102' / FRANSIZCA; Türkçe, İngilizce altyazılı
François Ozon, Peter Von Kant'ın ardından Fransa’nın süper yıldızlarıyla ışıldayan çılgın bir komediyle geri dönüyor. Bu muzip polisiye komedi, 1930'larda Fransa’da geçiyor. Dönemin uçuk Amerikan komedilerinden esinlenen Ozon'un “nihayetinde kız kardeşliğin zaferi hakkında” diyerek tarif ettiği film, iki iyi arkadaş, Madeleine ile Pauline’in, etraflarında dönen erkeklerin saflık ve aptallıklarından faydalanmalarını konu alıyor. Genç, güzel, beş parasız ve yeteneksiz aktris Madeleine Verdier, ünlü bir yapımcıyı öldürmekle suçlanıyor. Kendi gibi genç ve işsiz bir avukat olan en yakın arkadaşı Pauline'in yardımıyla Madeleine kendini, eylemiyle takdir edilmesi gereken bahtsız bir kurban olarak sunuyor. Filmin en güzel sürprizi ise ciddi rollerde görmeye alıştığımız, harika oyunuyla filme ortasında dahil olan eşsiz Isabelle Huppert.
KIZIL GÖKYÜZÜ / ROTER HIMMEL / AFIRE
Yönetmen: Christian Petzold / Almanya / Komedi, Dram, Romantik / 2023 / 103' / ALMANCA; Türkçe, İngilizce altyazılı
2023 Berlin Büyük Jüri Ödülü
Barbara, Transit ve Undine’nin yönetmeni Christian Petzold'un son filmi, dünya prömiyerini büyük ödüle layık görüldüğü 2023 Berlin Film Festivali'nin ana yarışmasında yaptı. Yönetmenin doğal elementleri konu alan üçlemesinin ikincisi olan Kızıl Gökyüzü, Baltık Denizi kıyısında, bir yanı orman, küçük bir tatil evinde geçiyor. Sıcak amansız bastırmışken haftalardır yağmur da yağmamıştır. İkisi eski ikisi yeni dört genç arkadaş bir araya gelir ve duygular, etraflarındaki kurak ormanlar gibi alev almaya başlar. Mutluluk, şehvet ve aşk, aynı zamanda kıskançlıklar, kırgınlıklar ve gerginlikler gün yüzüne çıkar. Çok geçmeden ormanın alevleri de eve ulaşacaktır.
SONSUZ SIR / THE ETERNAL DAUGHTER
Yönetmen: Joanna Hogg / Dram / İngiltere A.B.D. / 2022 / 96' / İNGİLİZCE; Türkçe altyazılı
The Souvenir / Hatıra, The Souvenir: Part II / Hatıra: 2. Bölüm, Archipelago / Takımada filmleriyle tanıdığımız İngiliz yönetmen Joanna Hogg'un yeni filmi, dünya prömiyerini Venedik Film Festivali'nde ana yarışmada yaptı. Filmin başrolündeki Tilda Swinton hem bir yönetmeni hem de annesini canlandırıyor; ikili eski bir otele yerleşiyor ve anılar ve gizlenen gerçeklerle yüzleşiyor. İdari yapımcılığını Martin Scorsese'nin üstlendiği Sonsuz Sır, bilinmeyenler ve gizemli güçlerle çevrili bir dünyada insanın geçmişine dönüp kendini anlamaya çalışmasını anlatan sıradışı bir gotik hayalet hikâyesi. Sonsuz Sır ABD Ulusal Eleştiri Kurulu'nun on filmlik 2022 listesine girdi.
TANRININ YARATTIKLARI / GOD’S CREATURES
Yönetmen: Saela Davis, Anna Rose Holmer / Dram / İngiltere, İrlanda / 2022 / 94' / İngilizce; Türkçe altyazılı
Güneş Sonrası'nın muhteşem başrol oyuncusu Paul Mescal ve annesi rolünde Emily Watson'ın başrolleri paylaştığı Tanrının Yarattıkları, dünya prömiyerini Cannes Film Festivali'nin Yönetmenlerin On Beş Günü bölümünde yaptıktan sonra Dublin Film Festivali'nin açılış filmi olarak gösterildi. İnsanı yıkıp geçen bu dram, İrlanda'nın kuzeybatı kıyısındaki sakin bir balıkçı köyünde çöreklenen sırlarla yalanlara mercek tutuyor. Gerilimi ve duygusal yoğunluğu hiç azalmayan film, çok sevdiği oğlunu korumakla kendi dürüstlüğü arasında kalan bir anneyi izliyor. Annenin, yedi yıl yurtdışında yaşadıktan sonra aniden eve dönen oğlu için söylediği bir yalan, aileyi ve birbirine sıkı sıkıya bağlı toplumu paramparça ediyor.
HIRÇIN / SCRAPPER
Yönetmen: Charlotte Regan / Dram, Komedi ingiltere / 2022 / 84' / İNGİLİZCE; Türkçe altyazılı
2023 Sundance Büyük Jüri Ödülü–Dünya Sineması Dram
15 yaşından beri klip yönetmenliği yapan Charlotte Regan'ın ilk sinema filmi, 12 yaşında, hayalperest, komik, kendi başına buyruk Georgie'nin peşinden hiç ayrılmıyor. Annesinin ölümünün ardından Georgie, Londra'nın dışındaki evlerinde tek başına mutlu bir şekilde yaşamaya devam etmektedir, arkadaşı Ali ile birlikte evini ve dünyasını yaşama sevinciyle doldurmaktadır. Birdenbire Georgie’nin babası olduğunu iddia eden bir adam ortaya çıkar ve onu gerçeklerle yüzleşmeye zorlar. Canlı, sıcak, neşeli, esprili, yaratıcı, tatlı, duygusal bir baba-kız hikâyesi olan Hırçın'da baba rolü Triangle of Sadness / Hüzün Üçgeni'nin başrolündeki Harris Dickinson’a emanet.
PASAJLAR / PASSAGES
Yönetmen: Ira Sachs / Fransa / 2023 / 91' / İNGİLİZCE, FRANSIZCA;; Türkçe, İngilizce altyazılı
Ocak ayında Sundance’te prömiyerini yapan, şubat ayında da Berlin Film Festivali’nde Panorama bölümünde gösterilen Pasajlar, Paris’te bir kulüpte temelleri atılan olağandışı bir aşk üçgenini ve yıldız oyuncuların canlandırdığı üç kahramanını izliyor: Kuir auteur film yönetmeni Tomas (Franz Rogowski), kocası Martin (Ben Whishaw) ve bir gecelik beraberliği ilişkiye dönüşen Agathe (Adèle Exarchopoulos). Saygın Amerikan bağımsız yönetmenlerinden Ira Sachs’in bu son filmi, sevimsiz olduğu kadar da karizmatik ve kendini beğenmiş bir erkeğin kendi evliliğini mahvetmekle yetinmeyip toksik hâkimiyetini iki ilişkisinde birden sürdürmesini anlatıyor.
SAINT OMER
Yönetmen: Alice Diop / Dram / Fransa / 2022 / 122' / FRANSIZCA; Türkçe, İngilizce altyazılı
2022 Venedik Jüri Büyük Ödülü, Geleceğin Aslanı Ödülü | 2022 Chicago En İyi Senaryo | 2022 Sevilla En İyi Film, En İyi Senaryo | 2022 Cenevre En İyi Uzun Metraj Film | 2022 Prix Jean Vigo (Fransa) | 2022 Louis-Delluc Ödülü Yılın En İyi Fransız Filmi
Saint Omer şehri hukuk mahkemesi... Genç romancı Rama, 15 aylık kızını bir plajda yükselen gelgite bırakarak öldürmekle suçlanan genç, siyah kadın Laurence Coly'nin duruşmasını izlemektedir. Yargılama sürerken, sanığın söyledikleriyle tanıkların ifadeleri Rama'nın inançlarını sarsar, kendi değer yargılarımızı sorgulamamıza neden olur. Kendi deyimiyle "adalet ritüellerini belgelemeyi takıntı hâline getiren” yönetmen Alice Diop, filmde bizi sanığa olabildiğince yaklaştırarak onun neyi neden yaptığını büyük bir duyarlılık ve zekâyla inceliyor, bizi hayal bile edilemeyenlerle yüzleştiriyor. Alice Diop'un uzun metrajlı bu ilk kurmaca filmi, gerçek olaylara dayanıyor, gerçek duruşma tutanaklarını yeniden canlandırırken sadece göçmenliği değil, Diop’un kendi ifadesiyle, “Biz siyah Fransız kadınların bu anneler aracılığıyla nasıl anne olduğumuzu,” ele alıyor. Saint Omer Fransa'nın bu yılki Oscar adayıydı.
REN ALTINI / RHEINGOLD
Yönetmen: Fatih Akın / Biyografi, Suç, Dram / Almanya, İtalya, Hollanda, Almanya / 2022 / 138' / Almanca, Arapça, Kürtçe, Fransızca, Flemenkçe, Türkçe; Türkçe, İngilizce altyazılı
Fatih Akın, ünlü Kürt-Alman gangsta rapçi Giwar Hajabi, nam-ı diğer Xatar’ın hayat hikâyesini anlatan son filmi Ren Altını için "Yaptığım en zorlu film” diyor. Alman aktör ve müzisyen Emilio Sakraya, 1980'lerin sonunda ailesiyle birlikte Irak'tan Almanya'ya göç eden Xatar'ı canlandırıyor. Ren Altını, Xatar'ın otobiyografik romanı Alles oder Nix'e (Ya Hep Ya Hiç) dayanıyor. Xatar'ın gettolardan müzik listelerinin zirvesine uzanan yolu epey şaşırtıcı: Irak'taki cehennem gibi bir hapishaneden çıkan Giwar Almanya’da küçük bir suçludan büyük bir uyuşturucu satıcısı düzeyine yükselir. Ta ki bir sevkiyat kaybolana kadar. Uyuşturucu çetesine borçlarını temizlemek için devasa bir altın soygunu planlar. Tam da her şey ters giderken müzik tutkusu sayesinde Giwar'ın önünde başka bir kapı açılacaktır.
